wood and mood /CD/DL / 2023
„Jestem kobietą, w moich dłoniach spoczywa ból bez przyczyny”. Tak zatytułowana jest pierwsza z ośmiu kompozycji zawartych na wspólnym albumie improwizatorki i flecistki Maji Miro oraz multiperkusjonalistki – Patrycji Betley. Całość zainspirowana jest wierszami poetek Jidysz a przywołany tytuł świetnie oddaje atmosferę, którą ta płyta jest przesiąknięta.
Motywem przewodnim albumu są kobiece dłonie, których znaczenie w judaizmie jest bardzo wyraźne i mocno akcentowane. Jak piszą same autorki – „W twórczości poetek jidysz dłonie zyskują wiele symbolicznych znaczeń. W naszym odczuciu dłonie są tutaj znakami, które w sposób uniwersalny opisują kondycję kobiety i kobiecości w kontekście kultury”. Tyle o inspiracjach słownych.
W warstwie dźwiękowej ten krążek również nie zawodzi. Wciąga i zaskakuje zarówno swoją formą jak i nastrojem. Nie mówiąc już o emocjach, od których wręcz tu kipi, a ich wachlarz jest również bardzo szeroki. Oczywiście można napisać, że wszystko krąży tu wokół szeroko rozumianej muzyki elektroakustycznej czy improwizowanej, ale byłoby to znaczne uproszczenie.
Trzonem płyty jest połączenie oszczędnych partii różnorakich fletów oraz brzmienie takich instrumentów jak choćby hang, udu, cajón, bodhran czy frame drum. To wszystko zanurzone jest w dobrze zbalansowanej elektronice. Proporcje między nią a akustycznymi instrumentami są tu wyważone, dzięki czemu dostajemy płytę wyrazistą ale zarazem powściągliwą w swej formie. Ten kontrast jest jednym z jej atutów. Ciekawym pomysłem było zaproszenie paryskiej wokalistki Laury Slabiak, której wokalizy w języku jidysz otwierają każdą z kompozycji. Gdybym miał się pokusić o jakieś porównania to gdzieś z tyłu głowy pojawiają mi się echa płyty “Spiritchaser” Dead Can Dance czy twórczości nieżyjącego już niestety ormiańskiego muzyka Djivana Gasparyana.
Album “Majne Hent” uznać można też za dzieło bardzo konceptualne, ponieważ panie zaprosiły do współpracy również literaturoznawczynię Joannę Degler. Przygotowała ona artykuł wprowadzający oraz mini-antologię wierszy poetek jidysz z motywem dłoni. Oprócz nich, przy płycie znajdziemy również 8 ilustracji wybranych wierszy, autorstwa Jakuba Skrzypczaka, grafika związanego z Gminą Wyznaniową Żydowską w Gdańsku. Obydwa te elementy wzbogacają wydawnictwo, czyniąc je jeszcze bardziej kompletnym.
Wojciech Żurek