Słuchanie receptywne to wydarzenie będące efektem głębokiej inspiracji tak samą postacią, jak i twórczością Pauline Oliveros, pionierki muzyki elektronicznej. Jej koncepcja głębokiego słuchania (deep listening) zainspirowała nas do stworzenia przestrzeni, w której uczestnicy będą mogli w pełni zanurzyć się w dźwiękach otaczającej natury i muzyki, rozwijając umiejętność intensywnego słuchania.
“”[…] w eseju The Contribiution of Women Composers z 1984 roku, Pauline Oliveros nakreśliła dwa modele kreatywności:
- “(1) aktywna, nastawiona na cele kreatywność, wynikająca z myśli kognitywnej, celowa praca z materiałem i jego świadome kształtowanie, oraz
- (2) kreatywność receptywna, gdzie artysta jest jak kanał, przez który materiał sam płynie i sam się kształtuje.”
Wyważony proces twórczy, pisała (cytując Mozarta i Beethovena dla poparcia swojej tezy), używa obu wspomnianych trybów, społeczeństwo jednak ma skłonność do przypisywania wartości tylko pierwszemu z nich[…]”
„[…] ma na celu wykształcenie umiejętności głębokiego słuchania (deep listening) zgodnego z koncepcją Pauline Oliveros. Głębokie słuchanie polega na zintensyfikowanym wsłuchiwaniu się we wszystko, co można usłyszeć, wprowadzeniu słuchacza w stan podwyższonej świadomości, umożliwiający mu dostrzeżenie konstytutywnych elementów pejzażu dźwiękowego, rozumianego jako zespół dźwięków docierających do odbiorcy z określonego otoczenia. Takie słuchanie nie ogranicza się do dźwięków muzycznych, lecz otwiera się na odgłosy natury, codziennego życia i myśli.”
Celem Słuchania receptywnego jest więc promowanie świadomego słuchania dźwięków otoczenia. Szczególnie istotne jest to w kontekście miejskiej przestrzeni i jej harmonijnego połączenia z naturą. Pragniemy zwrócić uwagę na świadome istnienie w mieście oraz jego soniczny wpływ na nasze ciała i umysły.
W szczególności chcemy podkreślić, jak ważną rolę odgrywa krajobraz dźwiękowy w przestrzeni niezanieczyszczonej hałasem. Materiał zaprezentowany przez artystów biorących udział w wydarzeniu ma na celu między innymi uwydatnienie krajobrazu dźwiękowego okolicy, atrakcyjnej z perspektywy dźwiękowej z uwagi na bliskość lasu oraz morza.
PROGRAM
Data: sobota, 31 sierpnia 2024
Czas trwania: 22:00-08:00 (możliwe zakończenie w przedziale 6:00-10:00, w zależności od czasu trwania poszczególnych występów).
Lokalizacja: Polana rekreacyjna na klifie w Babich Dołach przy ulicy Rybaków 4, blisko przystanku Zielona – Kościół 109, umożliwiającego łatwy dojazd komunikacją miejską.
Wydarzenie będzie miało formę nocnych koncertów muzyki ambientowej i eksperymentalnej, które będą trwać mniej więcej od zachodu do wschodu słońca. Planowana jest także instalacja dźwiękowa, polegająca na bieżącym przetwarzaniu dźwięków otoczenia i wypuszczaniu ich w zmienionej formie spowrotem do otoczenia. Planujemy również spacer dźwiękowy po lesie, co pozwoli uczestnikom na pełne zanurzenie się w unikalnym doświadczeniu głębokiego słuchania. Ze względu na czas trwania wydarzenia, uczestnicy będą mieli możliwość przyniesienia koców i spania na polanie, wsłuchując się w subtelne dźwięki muzyki i natury, w myśl perfomansow Maxa Richtera (Concert review: Max Richter’s Sleep, Dark Mofo). Wydarzenie zwieńczy sesja warsztatowa o nazwie “blind presence” poprowadzona przez arteterapeutkę.
Polana rekreacyjna na klifie w Babich Dołach jest idealnym miejscem do realizacji tej inicjatywy. Wokół znajdują się ogródki działkowe i z tego względu muzyka będzie emitowana na niskim poziomie głośności, aby nie zakłócać spokoju mieszkańców oraz zwierząt.
ARTYŚCI
Muzycy biorący udział w projekcie są profesjonalistami i posiadają wieloletnie doświadczenie wykonawcze w różnych dziedzinach muzyki akustycznej, elektroakustycznej i elektronicznej. Pragniemy, aby Słuchanie receptywne przyczyniło się do promocji lokalnych talentów oraz bogactwa przyrodniczego regionu.
Zuzanna Henclik (1995) – kompozytorka, pianistka oraz inżynierka, absolwentka Politechniki Gdańskiej, studentka ostatniego roku studiów Kompozycji i Teorii Muzyki na Akademii Muzycznej w Gdańsku w klasie Pawła Mykietyna, a także rodowita gdynianka. Pomysłodawczyni Słuchania receptywnego.
Komponuje muzykę do spektakli teatrów tańca, współpracując z kolektywem h.art company. Jej utwory można było usłyszeć w takich instytucjach kultury jak Teatr Nowy w Warszawie, Kielecki Teatr Tańca, Klub Żak w Gdańsku, Centrum Kultury w Lublinie, czy Białostocki Teatr Lalek.
Jej twórczość w głównej mierze koncentruje się na muzyce elektronicznej. Fascynuje ją dźwiękowy krajobraz otoczenia, eksperymentuje z szumami, szmerami oraz naturalnymi rytmami, wyłapanymi ze środowiska dźwiękowego w którym się znajduje. W swoich pracach często wykorzystuje zjawisko ASMR. Interesuje ją to co tkwi pomiędzy dźwiękami, ale także to, co kryje się w ich wnętrzu.
Jej główną inspiracją formalną są koncepcje związane z ludzką percepcją, zwłaszcza jej subiektywnością i niestabilnością. W swojej pracy artystycznej często korzysta z autorskich nagrań, sampli oraz field recordingu. Pasjonuje się także kinem artystycznym.
Bartosz Kalwasiński (1994) – inżynier dzwieku, obecnie związany z Teatrem Muzycznym w Gdyni. Przez wiele lat współpracował również z Teatrem Gdynia Glówna oraz Gdyńskim Teatrem Tańca. Członek zespołu Cisza nocna oraz Arhia, gdzie występował w wielu rolach: komponował, śpiewał, grał na gitarze i klawiszach, a także był autorem tekstów. Właściciel studia Torxin.
Natalia Górecka (2001) – absolwentka studiów pianistycznych I stopnia w Akademii Muzycznej im. I. J. Paderewskiego w Poznaniu w klasie dra Piotra Żukowskiego. Obecnie (od 2023 roku) Górecka kontynuuje studia pianistyczne w ramach studiów magisterskich w Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy w klasie dra hab. Adama Kośmieji. Za wybitne osiągnięcia została nagrodzona tytułem stypendystki Prezesa Rady Ministrów (2018/19) oraz rektora Akademii Muzycznej w Poznaniu (2020/21). W obszarze jej zainteresowań muzycznych największe miejsce znajduje muzyka współczesna, zarówno ta, będąca już fortepianową klasyką XX wieku, jak i elektroniczna czy eksperymentalna. Swoje umiejętności w zakresie wykonawstwa współczesnego rozwijała m.in. w ramach I i II Wakacyjnych Kursów Muzyki Nowej Harmonie i Hałasy w Bydgoszczy pod okiem Adama Kośmieji oraz Martyny Zakrzewskiej. Pianistka czynnie bierze udział w życiu koncertowym, prowadząc regularną działalność artystyczną. Wielokrotnie występowała podczas koncertów w ramach Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej Poznańska Wiosna Muzyczna czy Ogólnopolskiej Konferencji Studencko-Doktoranckiej Neofonia.
W czasie studiów w Poznaniu pianistka dokonała ponad 20 prawykonań, w tym kompozycji takich jak Sploty na skrzypce i fortepian Katarzyny Taborowskiej (2023) czy …and the space will have us Michała Janochy (2023). W 2023 roku Górecka dokonała nagrania solowej wersji na fortepian i elektronikę kompozycji Summa Technologiae Dariusza Mazurowskiego, będącej częścią spektaklu napisanego na zamówienie Opery Bałtyckiej w Gdańsku. Od 2024 roku Górecka współpracuje z międzynarodową wytwórnią ELEKTRAMUSIC (z siedzibą w Berlinie), dla której nagrała kompozycję Fuga Interna (begin) (2011) Katharine Norman na fortepian i elektronikę.
Martyna Chmura (1995) – absolwentka Liceum Plastycznego w Orłowie oraz studentka Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu na kierunku Fotografia Intermedialna. W zeszłym roku ukończyła również studia magisterskie z fortepianu na Akademii Muzycznej w Gdańsku. Swój recital dyplomowy zaprezentowała w formie Manifestu – komentarza dotyczącego niezdrowej presji i konserwatywności widocznej w kształceniu rozwijających się muzyków na wydziałach klasycznych. Zagranie utworów Bartoka, Messiaena, Ryczka, Cage’a, Scelsiego i Walshe w towarzystwie muzyków z wydziału jazzu improwizujących na instrumentach akustycznych, elektronicznych oraz przy użyciu głosu, a przy tym trzymanie się partytury fortepianu zapisanej przez kompozytorów, miało wyrazić żal za brakiem nauki improwizacji w kształceniu klasycznym, podkreślić wartość eksplorowania muzyki nie ograniczając się do jednej perspektywy.
Martyna od dłuższego czasu prowadzi wielokierunkową działalność artystyczną. Jej zaangażowanie potwierdzają osiągnięcia w konkursach (zarówno fotograficznych, jak i muzycznych), między innymi nagroda główna w kategorii “Ludzie” na Gdańsk Press Photo 2021. Nieprzerwanie fotografuje, od dokumentu i portretu po fotografię artystyczną, wykazując przy tym otwartość na nowe technologie oraz wykorzystanie AI w obrazie wizualnym. Będąc stale aktywną w świecie muzyki, jednocześnie zdecydowała się rozpocząć studia na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu na kierunku Fotografia intermedialna, obecnie jest na 2. roku. Podejmując je, kierowała się potrzebą wielokierunkowego rozwoju oraz stymulacji do przyszłych działań.
Dyscypliny, w jakich kształci się artystka dopełniają się wzajemnie i prowadzą do ekscytujących rozwiązań. Jej aktualne projekty mają w zamyśle łączyć różne obszary sztuki i życia, pobudzać do myślenia, stymulować świadomość. Języki dźwięku, obrazu oraz słowa są dla Martyny Chmury najważniejszymi sposobami komunikacji, dzięki którym pragnie wnosić swój wkład w rozkwit sztuki oraz wzmocnienie jej zasięgu.
Igor Torbicki (1994) – pianista, performer, pedagog i specjalista w obszarze wykonawstwa muzyki współczesnej zamieszkały w Gdańsku. Absolwent klas fortepianu Mariusza Tytmana, dra Kordiana Góry oraz prof. Andrzeja Artykiewicza. Studiował na mocy umowy międzyuczelnianej w Konserwatorium Muzycznym im. Rimskiego-Korsakowa w Sankt-Petersburgu w klasie fortepianu prof. Jekatieriny Murinej.
Zwycięzca Konkursu Muzyki XX i XXI Wieku dla Młodych Wykonawców – największego krajowego wydarzenia muzycznego tego typu w obszarze muzyki współczesnej, a także innych konkursów w Rosji, Niemczech, Szwecji i Bułgarii. Występował m.in. w Europejskim Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego w Lusławicach, Auli Nova Akademii Muzycznej w Poznaniu, Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego, Sali Koncertowej Zamku Królewskiego w Warszawie, Studiu Koncertowym Radia Gdańsk im. Janusza Hajduna, Konserwatorium Moskiewskim im. Piotra Czajkowskiego oraz Konserwatorium Petersburskim. Współpracował z wytwórnią fonograficzną DUX oraz Programem Drugim Polskiego Radia. Gościł także na wielu lokalnych i krajowych festiwalach i cyklach koncertowych: m.in. festiwalu Nowa Muzyka w Bydgoszczy, gdańskich Nowych Falach, cyklu koncertowym GloSpat w Centrum Sztuki Współczesnej Solvay w Krakowie, ogólnopolskim festiwalu Muzyka Naszych Czasów organizowanym przez Stowarzyszenie Akademia im. Krzysztofa Pendereckiego, festiwalu NeoArte w Gdańsku, gdańskim cyklu koncertowym Nowa Muzyka w Starym Ratuszu etc.
Repertuar pianisty obejmuje szeroki wachlarz twórczości kompozytorów XX i XXI wieku. Znajdują się wśród nich m.in.: Helmut Lachenmann, Salvatore Sciarrino, Olivier Greif, Isang Yun, Dariusz Przybylski, Frederic Rzewski, Gyorgy Ligeti, Galina Ustwolskaja, Alfred Schnittke, Beat Furrer, Karlheinz Stockhausen, Paweł Szymański, Dobromiła Jaskot, Agata Zubel, Paweł Mykietyn, Pascal Dusapin, Jorg Widmann, Gerard Pesson, Rodion Szczedrin, Lepo Sumera, Thomas Ades, George Crumb, Morton Feldman, Mauricio Kagel, Anna Thorvaldsdottir, Pierre Jodlowski, John Adams i inni.
Dokonał światowego prawykonania jednego z zachowanych utworów fortepianowych autorstwa Jarosława Iwaszkiewicza. Prawykonywał także utwory Artura Krause, Marcina Jachima, Artura Samula oraz Gieorgija Fiodorowa. Studiował filologię rosyjską oraz dyplomację na Uniwersytecie Gdańskim.
Szymon Wieczorek (2001) – od 2020 roku studiuje kompozycję w klasie Pawła Mykietyna na Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku. Jego utwory były wielokrotnie wykonywane na festiwalach (takich jak Clarimania we Wrocławiu, czy Chopin nad wodami Motławy w Filharmonii Bałtyckiej w Gdańsku) oraz na konferencjach (Flute Days we Frankfurcie nad Menem).
Najważniejsze motywy jego badań kompozytorskich to dyscyplina formalna i realizacja teorii filozoficznych w muzyce. Jego utwory najchętniej korespondują z postaciami takimi jak Gilles Deleuze (Fałda, Kłącze, Przepływ) oraz z formalną architekturą pism Wittgensteina (Tractatus Logico-Philosophicus, Dociekania filozoficzne). Drugim źródłem inspiracji dla niego jest zjawisko „kontrkultury” oraz idea buntu w sztuce. Obejmuje to zespoły punk-rockowe i elektroniczne z krajów komunistycznych lub autorytarnych (takich jak nieistniejąca już Polska Rzeczpospolita Ludowa czy Związek Radziecki), „poetów przeklętych” jak Baudelaire, lub może mniej znanego modernistycznego poetę, dramaturga i powieściopisarza – Tadeusza Micińskiego.
Pod względem technicznym jego prace zawsze dążą do równowagi pomiędzy wieloma współczesnymi technikami kompozytorskimi, takimi jak postserializm, muzyka elektroniczna lub live electronics, wykorzystując jego własne quasi-modalne skale lub łącząc muzykę ze sztukami wizualnymi.
Paulina Bukowiecka (1995) – przygodę z muzyką zaczęła mając 8 lat, kiedy to dostała się do szkoły muzycznej i kontynuowała ją przez całą edukację. Z zawodu jest nauczycielką muzyki i gitary. Od kilku lat uczy się gry na Thereminie u Trautonia Capra i Caroliny Eyck, gra na syntezatorach i tworzy muzykę elektroniczną. Inspiruje się śpiewem ptaków, muzyką konkretną oraz dźwiękiem maszyn. Organizatorka cyklicznych wydarzeń Noise Pulse and Electricity w Lawendowa 8, 1/2 duetu Project Kodama, który współtworzy z Magdą Kruk.
Paweł Kreis (1989) – inżynier systemów multimedialnych, eksperymentuje z dźwiękiem przestrzennym, tworzy systemy generatywne. Swoje prace prezentował między innymi w ramach Canti Spazzialitati i Mikrorezydencji Biura Dźwięku Katowice.
Mikołaj Dobies (1995) – perkusista, którego pasja do muzyki rozwijała się od najmłodszych lat dzięki tacie, który sam wytwarzał bębny. Jego artystyczna droga jest bardzo różnorodna i obejmuje szeroki zakres gatunków muzycznych, od post-rocka, przez world music i afrobeat, aż po eksperymentalny jazz.
Mikołaj współpracował z wieloma znanymi muzykami, w tym z Przemkiem Dyakowskim, Irkiem Wojtczakiem czy Leszkiem Możdżerem. Był także uczestnikiem międzynarodowego projektu Stage Europe Network, platformy wspierającej młodych artystów. Na swoim koncie ma również nagranie kilku płyt z trójmiejskimi muzykami.
Koty&bez – pochodna większego projektu „Koty bez oczu, Psy bez nóg” którego intymniejsze elementy będą zgłębiać, dekonstruować i wynajdywać na nowo Tymon Kolubiński oraz Rozalia Grabowska. W powolnych pasażach i w zainspirowanych muzyką ludową brzmieniach poszukujemy ukojenia i komfortu. Gramy również na samorobnych instrumentach, samorobnych systemach audiowizualnych oraz samorobnych mikrofonach.
Adrianna Łyko (1998) – od kiedy pamięta, życie niesie ją przez różne formy ekspresji i rozwoju. Poczynając od studiów psychologicznych, przez teatr, aż do certyfikacji na choreo-arteterapeutke. Współtworzyła wystawy artystyczne, zawierając w nich własne malarstwo i fotografie oraz wspierała kostiumograficznie trójmiejskich muzyków.
W ostatnim czasie współutworzyła warsztat rozwojowy pt. Nature in Movement zapraszający do głębokiego połączenia się z naturą oraz użycia jej jako nośnika do skontaktowania się z samym sobą i z drugim człowiekiem. Kocha tańczyć, doświadczać i współkreować przestrzenie wspólnego wzrostu i pasji.
Wstęp na wydarzenie będzie wolny i dostępny dla każdego. Chcemy, aby Słuchanie receptywne było spotkaniem, które zachęci lokalną społeczność do udziału w czymś wyjątkowym, co nie miało miejsca wcześniej w północnej Gdyni. Nasze wydarzenie nie będzie masową imprezą, głośnym koncertem czy okazją do zabawy, lecz kameralnym spotkaniem dla ludzi, którzy pragną doświadczyć głębokiego słuchania w unikalnym otoczeniu.
Wydarzenie powstaje przy pomocy stowarzyszenia Wiatr od morza.
Patronat medialny: ANXIOUS Magazine